ibi magna triremium, nauium multitudo ædificata fuerat, nouça quotidie artificibus talium operum tanĝ in publică officină conuenientibus, fiebant. Pulueris jul phurei inges vis procul a cæteris ædificijs tripartito in domunculas quasdam collata fuerat. in vnä ex ijs fiue cafu, five fraude hostili ignis illatus eft,mométoq.tem poris exitiabili,& horribili cum fragore flammarelu= xit proximam deinde domunculam & demum tertiä ignis complexus, exorto incendio, toto fe diffipauerat na uali id miraculo fuit,quod ex imis domuncularum fun damentis egestis faxis fossa operi ductę in altitudinem pedum xv. vacuę apparuere. tota vrbs tanquam ingenti terremotu concußa est, multaq ædificia conciderunt,trepidatioq.quanta neceffe erat in nocturno firepitu,et effufo late incedio exorta eft. Patriciorum mul titudo inges cum armata,tum inermis accurrit : omnia luminibus collucent,et vario stridore perfonant. Quatuor triremes,corruentibus conclauibus fub quibus fitæ erant,oppreffa,& confracta funt. octo alię afflatu vaporis ita ambustę funt,vt poftea in aquam deducta, fa tifcentibus compagibus,diffoluerentur. muri item,quibus nauale cingebatur, magna ex parte collapfi funt. ingens quidem incommodum est acceptum : fed tamen omnia plenius, latiusq. Byzantium perfcribebaneur. erat Ioannes Miches vir prædiues,progenies eius ludeo rum gentis, quos Maranos nominant. ad hunc de ijs re rebus nuncij,& literæ perferebantur. is Setymo, ad quem facillimos aditus habebat,omnia deferebat.fumma fermonum erat, ventum ad ultimum inopia effe: liquata eße tormenta: totum armamentarium flammas haufiffe: omnia, que adreficiendam claffem vfui effent, deeffe, fi qua pars clafsis reliqua effet, eam ita incendio laceratam effe, vt funibus, velis reliquifque armamentis amiffis, ad nauıgandum inutilis eßet:non pofse eo anno claffem aut exercitum educt: ipfos Turcas ingentem classem ad prohibenda, fi qua fubmitteretur in Cyprum prefidia,habituros prius omnia occupaturos, quam copia cogerentur auxilia Venetis cum procul,tum omnibus fub cafibus fore.hec Turcis adin-. ferenda arma animum faciebant. Indicto Bizantij concilio.quod illi Diuanum appellant, Mahemetes ma gna auctoritatis Bafsa, cui Selymus pacata Imperij primordia accepta referebat,quantum ex tuto poterat, fides erga Imperatorem fuum patiebatur,rem Vene tam fouebat. is magnopere auctor erat, vt fides V enetis data feruaretur, neq; tantares raptim & temerè moueretur. quod fi ad tuendam militarem difciplinam,& gloriam bellum aliquod decernendum videretur, fatius esse arma in Hifpaniam vertere, Mauris opem ferre, Philippumq. Regem profligare, vnde maius periculum Ottomano Imperio immineret. quo longinquius,& difficilius bellum efset futurum, eo ma iorem gloriam proponi. Illud item docebat,etfi çmulationes,& caufse certaminum Chriftianos Principes exerceret: tamen fimul ac arma Turcica increpuiffent, sos velut ad cõe incendium reftinguēdum cõi præfidio et confilio cocurfuros Venetias item vnum maritimu emporium eße permutädis mercibus opportunisfimum, Turcisq. queftuofum et frugiferum. fi id commercium tolleretur, negotiationem oem maritimam interitură. contra Mustafa Pialis amuli potentatus Maheme tis confilium irridere qui honesti speciem fpectarent. eos vaticinari infanire aiebant. maiorü aximum ha bendum eße,qui non officio, fed vtilitate oïa direxif fent,atq; ijs artibus imperij fines protuliffent. orationem Mahemetis,qui bellum in Hifpaniam intenderet, quem habere exitum,nifi vt Turca per loca importuofa orasq. fteriles& asperas, vafto mari,inter medias ho fium claffes tranfmitterent, fameqvi tempeftatü prius perirent, fringere gladios liceret? quis vel mediocri prudentia preditus nefciret propinqua commoda longinquis, facil a difficilibus,certa incertis esse anteponenda? Infulam efse Cyprum propinquitate opportunisfimam,copijs opimā,oppidis et vrbibus diftinétam. in tanto Turcarum Imperio turpifsimum efse banc in vifceribus ditionis Turcice pofitam, externoru et alienigenarũ regi poteftate, Turcaq. exigua Imperij Gręci appendice priuari: pretera quod Cyprus magna ac cef cefsio futura efset bonis Turcaru rebus: eam item cuiq. nauiganti tutum & pacatum iter prestaturam esse. buc efse rectum ex Siria curfum: hanc vnam esse inter Afiam,& Aegyptum stationem hanc ad varietates annona horreum Turcis futuram hanc cum ipfos habituros, tum Chriftianis plurimum vtilitatis & dignitatis detracturos. Chriftianorum Principum ingenia efse infanabilia: quos nec difcordia intefting coire fiwerent,nec finguli pofsent refistere. quod ad mutui vfus & mercature rationem attineret, Venetis expedi recum Turcis pacem esse, confecto bello,& Cypro occupata, quibus cöditionibus, et quandocunque vellent, pacem conflituturos.lætis igitur animis bellum inciperent,ingentis gloria,vtilitatisq. futurum .etfi hac fen tentia vicit, Mahemetes tamen aliquid moliendum ra tus.qd Selymi animum occuparet,et a decreto in Vene tos bello reuocaret,talem rõnem inijt. Tanais nobilis amnis,qui Europă ab Afia diuidit,ex Ripheis motibus ortus in Potum Euxinum, ingentibus multisq infulis effectis pluribus capitibus influit. Volga item flumen ingens,quod antiquitus Rha dicebatur,profluit ex pa lude nomine Voloppa,quæ est in Mofcorum agre,idq; per fines multarum gentium citatum fertur,ac in multas diuifum partes mari Cafpio mifcetur, non procul ab eo loco, quem Afdragen dicunt, inter vtrumque flumen non amplius XVIII. millia paßuum interfunt. funt. Baffa Theodofia (hæc Caffa nunc nominať ) Ma bemetis auctoritate, et fecretis occultisq. hortationibus permotus ad Selymum defert, fi ducto nouo alueo, id quod non multe operę & laboris futurum esset,& bra chio Tanais in Volgam deriuato, duo flumina geminatis aquis, in vnum confluerent fore, vt ea res diuerfis nauigationibus ingentes opportunitates preberet:& no folum aucto ex Tanais pifcationibus portorio, maiores in grarium pecunias inferret, fed patefacto ab Euxino in mare Cafpium aditu, Selymo facilius breuius iter ad transportandos in Perfas exercitus,& adres magnas bene gerendas prestaret. cum non afpernanda res videretur,copiarum ferramentorum, & inftrumen torum magnus apparatus fieri ceptus eft. re ad Mofcos perlata, quod intelligerent quanto cum gentis periculo id futurum efset,equitatum ad prohibendos opere Tur cas cogere cœperunt. Perfarum item Rex nouitate confilij perculfus non cunctandum exiftimauit, quin magnis copijs comparatis, Turcam ab incepto deterreret. nam qui vaftis folitudinibus, et saltibus impeditis, qui inter ipfum, Turcam intercedebant, fe tutum, & munitum arbitraretur,magnü in periculum se, ac Perfarum fortunas venturas intelligebat, fi Turcis noua, et propior via aperiretur. Eodem ferme tempore Bizan tium nunciatum fuerat, Arabes concitatis tumultuofe populis,& initio defectionis facto,vrbem nomine Ade ce |
