Page images
PDF
EPUB
[blocks in formation]
[ocr errors]

iiij.

V.

De Cnutone rege dacorum

De primo henrico rege anglie et lodouico rege
francorum

vi. De morte Willelmi rufi regis anglorum et gestis
henrici regis anglorum secundi

[blocks in formation]

Recapitulacio principii huius libri ob diuersitatem

litere et non sentencie

Explicit distinccio quinta libri Magistri Gauteri Mahap de
nugis curialium.

73 6, col. 1.

73 b, col. 1.

I

In the manuscript this text follows the capitula immediately. It is in

the same hand.

Causa excidii Cartaginencium.

Narrat Flaccensius in hystoriis Carthaginensium quod Hanibal dux Cartaginis in tantum preualuit Romanis quod in uno bello tres modios impleuit de anulis nobilium interfectorum, quos colligi precepit pro numeracione occisorum; unde qui de 5 Romanis remanserunt tributarii eorum facti sunt. Sed Cartaginenses in tantum de victoria superbierunt quod uirtutibus abdicatis omni viciorum et voluptatum generi se dederunt. In quorum vindictam viciorum Romani contra eos excitati tributa eis negauerunt, dicentes eis pocius a Cartaginensibus tributa 10 deberi. Quod Cartaginenses non ferentes cum maxima indignacione ad debellandum Romanos festinauerunt. Et licet contra 736, col. 2. quemlibet de Romanis | essent decem de Cartagine, tamen ab eis deuicti sunt et usque ad Cartaginem fugati et post obsidionem capti et in tributarios redacti sunt. Unde Hanibal de tam 15 inopinata victoria admirans, causam ab Apolline Delphico sciscitatus est. Qui respondit ei per hos uersus:

Ter triples ternam senam denam decanonam

Sic cito percipies urbs tua quare ruit.

Quos uersus exponens Uirgilius Hanibalem duxit ad unam de 20
portis ciuitatis et iussit erigi in introitu porte unum lapidem
latum et ostendit duci hanc scripturam cum literis aureis :

Caritas compassio castitas refrigescunt,
Census caro crudelitas inualescunt,

Consilium concordia coniugium euanescunt.

25

Consimili modo in secunda porta inuenit hanc scripturam :

Fortes fideles faceti regnauerunt,
Ficti falsi fatui successerunt,
Fures pharisei feminei succreuerunt.

5 In tercia porta inuenit:

[ocr errors][merged small]

Lux laus lex

Latet languet liquet

Sub liuore labore latore.

Quod sic exponitur: lux ueritatis latet sub liuore,

laus sanctitatis languet sub labore,
lex equitatis liquet sub latore.

In quarta uero porta habebatur:

Vxor voluptas usus preualuerunt,
Virtus vigor ualor emarcuerunt,
V[n]sura vath vanitas insonuerunt.

Et sic patet exposicio versuum, quia in prima porta C que est tercia littera alphabeti fuit ter (tri)plicata ; in secunda porta F que est sexta littera fuit eciam ter (tri)plicata; in tercia porta L que est decima littera ter triplicabatur; in quarta porta V que est 20 littera decimanona simili modo (ter) triplicabatur, ut patet superius per ordinem.

II

In the manuscript Corpus Christi College Oxford 130 is a quire of eight leaves (ff. 93 sqq. of the volume) of cent. xiii with 32 lines to a page. It contains part of a collection of numbered stories, beginning with the end of no. xvi and running to no. xlix. In this are two attributed to Walter Map. Wright (p. 244) prints the first. I give both.

XXV. Ex dictis W. Map. diuertit in curiam cuiusdam

Cerua fugiens a facie uenatorum, diuitis, stetitque ad presepe inter

boues. Cui unus bos ait, 'Veniet bubulcus et cum uiderit te occidet te.' Respondit cerua, 'Non timeo bubulcum, cecus enim est.' Venit bubulcus, bobus apposuit cibos, et ceruam non uidens pertransiit. Iterum dixit bos ad ceruam, 'Veniet prepositus et occidet te.' At illa, 'Non timeo prepositum, uidet 5 quid paululum, sed subobscure.' Venit prepositus clamans ad bubulcum, 'Quomodo sunt boues?' Ait, 'Optime.' Ingressus et excutiens cibos eorum et quasi hortatus ut comedant, recessit. Tertio dixit bos ad ceruam, 'Veniet dominus noster et cum uiderit te occidet.' Dixit cerua, 'Absit! absit! nunquam huc 10 ueniat dominus domus! nihil enim fallere potest oculos illius.' Vespere igitur facto dixit dominus seruo, 'Accende lucernam, uadam uidere boues meos.' Introgressus igitur per ordinem singulos boues adiit, cibos excussit, manum per spinam dorsi quasi applaudendo et fouendo duxit, proprio nomine ut come- 15 derent monuit. Ad extremum ueniens ubi cerua stetit in angulo ait, Quid facis, o cerua, inter boues meos? rea es mortis'; et statim data sententia occidit eam. Hinc liquido apparet quod dominus domus ceteris uidet limpidius.

[ocr errors]

6

XXVI. Quidam clericus Regis Henrici diues redditibus sed 20 auarus ait Waltero Map cum ioco, Magister W(altere), bene portas etatem.' Respondit ille, 'Quid est hoc?' et ille, Bene portare etatem est habere multos annos et non apparere senem.' Respondit ei W. Map, Hoc modo tu portas redditus. Multos enim habes et parum expendis.'

25

NOTES

PAGE 222. As Wright points out, the gigantic stature of Adam was a subject of Rabbinic legend; but I have not identified Map's source.

316. qui septingentis, etc. So Josephus (Ant. i. 3. 9) as quoted in Historia Scholastica, 36 (P. L. 198, col. 1087).

43. poscit apte. Richard James read this as 'possit aperire', but the MS. is quite clear.

53. nullus. Read nullius', as 25028.

13899. F. Liebrecht in his notes on the folk-lore of the de Nugis (Zur Volkskunde, Heilbronn, 1879, pp. 25-52) cites parallels. In his opinion Herlething (=Todtenheer) is the earliest form of the name, as opposed to Hellequin, &c.

2027, i quacunque hora ingemuerit peccator, saluus erit. This is probably a reminiscence of Ezek. 3312. Fabricius (Cod. Pseud. V. T. p. 111), quotes a work of Richard Simon's (Novae observationes ad text. et verss. N. T., cap. 20) as treating of it. I have not been able to find the passage in Simon. The phrase is quoted by Robertus Pullus (P. L. 186, 911), and Petrus Comestor (Sermons, P. L. 198, 1757), and occ. in very nearly this form in Ps. Aug. de conflictu vit. et virt. It may be coloured by the Old Latin of Isa. 3015 which is quoted by Lucifer of Cagliari (Vienna ed. p. 63): cum conuersus ingemueris tunc saluus eris et scies

ubi fueris'.

2510 899. (I. xvi). Compare Giraldus Cambrensis, Spec. Ecclesiae, iii. 20 (Rolls, iv. 248 sqq.).

26. (I xvii). Compare Gir. Cambr. Spec. Eccl. iii. 21 (Rolls, iv. 254 sqq.) 2715. I suppose 'nec piger' should be read, but this does not remedy the whole corruption.

29. (I. xx). Liebrecht gives parallels. Compare Legenda aurea, p. 590, ed. Graesse.

30. foot-note. For 'al. fomi' read' al. fomite'.

3115. Read 'deueniet '.

3217. Read Patrem'. Cf. 1 Pet. 1. 17.

« PreviousContinue »