Page images
PDF
EPUB

15

Theffalofque ignes et iniqua Trojæ
Caftra fefellit.

Tu pias lætis animas reponis
Sedibus, virgaque levem coërces
Aurea turbam, fuperis deorum
Gratus et imis.

20

ODE XI.

AD LEUCONOEN.

Sub nomine Leuconoes nobiles Romanas a Mathefi deterret. (h. e. ab artibus diving

toriis. G.)

METRUM CHORIAMBICUM HENDECASYLLABUM CONSTANS SPONDEO, TRIBUS CHORI
AMBIS ET PYRRICHIO VEL IAMBO.

Tu ne quæfieris, fcire nefas, quem mihi, quem tibi
Finem Di dederint, Leuconoë; nec Babylonios
Tentaris numeros. Ut melius, quicquid erit, pati!

I Valde turbati verfus et numeri bujus carminis in Flor. 1482. Sed nibil mutat Gott. G.2 Dederunt MS. apud Bentl. Neu corr. Cun, Leucothoë quidam codd. ap. Glar.—3 Pro ut conj. Crufus fit, et at Burmannus ad Suet. Vefp. 33. Z. Temptaris MSS. tria Berfin.

riali, pharetra fua. Suaviter illa Mercurii fur- | dam divinam ineffe exiftimabant: qua de re ta pinguntur in Hymno in Mercurium Home- Homerus paflim. rico. G.

13 Duce te; vide Iliad. n. B.

Priamus cadaver Hectoris fui redemturus ab Achille, qui illud circa moenia Troja raptare inftituerat. G.

14 Dives; Exanimumque auro corpus vendebat Achilles. Virgil.

ODE XI.

1 Ad Emphafin pofuit, Tu ne quafieris; quafi diceret; Alia boc faciant, quæ minus quam tu fapiunt.

Ordo eft, Quafieris feire, non nefas feire: Eft autem Nefas di pirs legendum; et bene fub15 Theffali ignes: Achillis erant vigiles ig-jicitur Dii dederint: namque horum eft de nobis nes. B. Iniqua Tr. h. e. Trojanis infefta et quod libet decernere. B. hoftilia. Z.

17 Animarum quidam dux ad inferos Mercurius, de qua re lufit Seneca in Claudium, et multa Lucianus in dialogis mortuorum: levem turbam pulchre vocat animas illas et aha, quorum tota cohortes flatu oris abigi poffunt.

G.

18 Virgam dicit Caduceum quod primo Apollo babuit, et donavit Mercurio, Lyra fibi tradita. Vet. Schol. Veteres etiam Regum Sceptris, quæ a Diis ipfis tradita credebant, vim quan

Et tamen mihi magis placet jungere feire nefas, id quod fcire nefas eft, vel, eft enim feire nefas. G.

2 Leucono quafi tu candidam animam dicas, blanda compellatio caræ mulieris. G.

Babylonios numeros dicit, quos Cicero alicubi Chaldaicas Rationes. Babylonii enim Aftrologiam inveniffe traduntur, per quam Genefis colligitur. Vet. Schol. B. Babylonios numeros intelligere juvat præfertim ephemeridas, in queis curfus, conjunctiones, comparationes planetarum de

5

Seu plures hiemes, feu tribuit Juppiter ultimam,
Quæ nunc oppofitis debilitat pumicibus mare
Tyrrhenum. Sapias, vina liques, et fpatio brevi
Spem longam refeces. Dum loquimur, fugerit invida
Ætas; carpe diem, quam minimum credula poftero.

ODE XII.

AD AUGUSTUM.

Poeta dum ancipitem fe fingit quem deum præcipue canat, dumque omnes per Oratoriam #aganer (ut loquitur Vetus Scholiaftes) carmine celebrat, Augufti tamen laudes (fecundum Jovem) cateris præponit. Atque in hac gratificatur Augufto, qui (auctore Suetonio c. 31.) proximum a diis immortalibus honorem memoriæ ducum præftitit, qui imperium P. R. ex minimo maximum reddidiffent. Itaque et opera cujufque manentibus titulis reftituit, et ftatuas omnium triumphali effigie in utraque fori fui porticu dedicavit.

METRUM SAPPHICUM.

QUEM virum aut heroa lyra, vel acri
Tibia fumis celebrare, Clio?

7 Diffugit ed. Ald. quod placet Fabricio. C.

ODE XII.

2 et 3 Summis etiam Brod. recinit etiam Gott.

fcriptæ ad ufum divinandi: quos etiam Thra- | fylli numeros, forte cum refpectu ad h. 1. vocat Juvenalis 6. 576. ubi totum locum de ftudiis matronarum aftrologicis tractat. V. G. v. 565. Confulit icterica lento de funere matris, Ante tamen de te Tanquil tua. G.

3 Ut melius! h. e. quanto confultius! Nam et exclamative legit vir elegans Antonius Muretus. Nibil tam irridebat Epicurus quam prædionem rerum futurarum. Cicero de Divinat. notante doctiffimo. Mancinello.

igni fubterranco elaboratis, docet Vitruv. 2. 6.
et 5. 12. G.

6 Plane Erafmo affentior, Sapias et liques,
Imperative fumenda, non Conjunctive, fubin-
tellecto fi, ut putavit Prifcianus, et Vet. Schol.

Ut plus capiamus facco frangimus vires. Plin. Sacculis et colis mixta nive et glacie. Torrent. B. Vina liquantur facco, tenui vimine rarius contexto, inverfæ meta fimili Colum. 9. 15. 12. ubi jam laudavi Rhodium ad Scribon. c. 122. p. 196. Utilifimum autem vinum effe omnibus, facco viribus fractis, docet Plin. 23. 1. f. 24. G.

Propter breve fpatium. Vet. Schol.

7 Refecare proprie de unguibus et fimilibus.
Refecat de tergore partem Exiguam. Ovid.
Fugit bora, quod loquor inde eft.

5 Significat hæc a fe fcripta fuiffe hiberno tempore. Suaviter debilitat. Vet. Schol. B. Periphrafis hiemis, quæ ut folet effe tempeftatibus agitata, frangit fluctus maris Tyrrheni, f. inferi, ad moles Bajanas et alias, in ea vicinia, villarum maritimarum et fimilium voluptatis locorum caufa objectas, unde contracta pifces aquera fentiebant, vid. Car. 3. 1. 33. His molibus ftruendis nihil fuiffe commodius, i. c. firmius punice Pompeiano, et Puteolano pulvere, ab | Tíva ö ävðga nsλadnoops; Pindarus. Quem vi

3 Carpe diem: Tranflatio a pomis. Vet. Schol.

ODE XII.

- Αναξιφόρμιγγες ὕμνοι, Τίνα θεὸν ; τίν' ἥρωα;

[ocr errors]
[blocks in formation]

10 Fluminis coll. Sax, G.-13 Vulgaris lectionis parentum fenfus videtur bic: Quid (b. e. quem) prius laudabo more parentum noftrorum? cum qui, &c. At fic difplicet Quid, nec fatis fequentia refpondent. Cum Baxtero et Gefnero per laudes parentum intelligere ipfum Jovem, eft valde durum. Conjectura Mureti, quam confirmat MS. Pulmanni, Quid prius dicam? folitis parentem laudibus, qui, &c. Merito damnatur a Bentleio, qui cum Lambino recepit ex codd. optima note parentis, b. e. Jovis. Lectionem banc, ob facilitatem, probatam Heinfio, Cun. aliifque, nos recipere non dubitavimus. Z.-14 Rex homin. MSS. quidam.15 Ac terras Bentl. e codd, nonnullis.

[blocks in formation]

9 Veteres artem præftigiatoriam Muficis æque ac Mercurio tribuebant. B. Mater Orpheo affignari folet Calliope, quæ vel fola facit, uti Mufæ non omnes fint virgines. G.

II Auritas, audacter dictum. Vet. Schol. B. H. e. aufcultantes. Blandum ducere, qui blando cantu, fidibus demulcendo, ducebat. Z.

13 Quibus laudibus ufi funt parentes. Vet. Sch. Cruq. Apage folitis parentis Dan. Heinfii. A fove Principium. Virg. 'Εκ Διὸς ἀρχόμεθα. Aratus. Cum plerique Codices, etiam vetuftiflimi, parentum nobis repræfentent, maluit tamen Vir magnus, cum Daniele Heinfio, fingulare nomen parentis, ne turbaretur conftructio: neque advertit ipfum Jovem modo dici poffe parentum, five Majorum laudes, facili Figura; atque commodius etiam Laudes pofitæ funt quam Laus, quod omni tempore quotannis recurrerent fefto tempore Laudes Jovis. Qui autem (V. 15.) pro Ille qui eft ; nam Jovem modo gigasins nominat, laudando fcili cet: Condonandum eft vero 'Avano Sic et Virgilius pro 0 Jupiter, O qui res bominumque Deumque Eternis regis imperiis. B.

Laudes folita parentum funt confueta metonymia ipfe Jupiter, qui res hominum, &c. In mal10 Quid opus eft Bentleii veteri fcriptura culino pronomine qui eft Synefis. Lectionem Labfus, &c.? Hæc enim jam olim Grammatico-noftram non ferit objectio Harduini, Jovem rum Arte intercidit. Nellem etiam Accufati- non re&e Parentem dici: fed ea alioquin vana vum Pluralem tertiæ (Declinationis) femper eft. G. terminari in is Bentleiano ritu, et fecundum veterem fcribendi ufum.

16 Traxit Temperat a Lyra. Vet. Schol. B. Hoc voluit Vet. Schol. in verbo Temperat eke,

[blocks in formation]

19 Occupabit, fc. in boc carmine, conj. Puteani, Heinf. Rutg. et Dacer. Z.-28 Sidera fulgent

Fler.

allufum ad lyram, cujus fides temperari dicuntur. Hora enim funt tempeftates, quarum præcipuæ velut Tetrachordum quoddam conftituunt. Macrobius Satur. 1. 19. ubi folem facit etiam Mercurium, ait Tetrachordum ei attributum fignificare quatuor vices temporum, quibus annus includitur. Ceterum Temperare firepitum teftudinus dicitur mufa noftro Car. 4. 3. 17. G. Mundum, cœlum, quæ eft pars hujus univerfi. Z. 17 Unde ad perfonam refertur, ut unde petitur, id eft, reus. Ex Jove nibil majus ipfo generatur. Itaque cavit fibi Promethei monitu a Thetide, cui fatale erat parere fuo genitore fortiorem. Efchylus Prom. Vincto v. 767. ĥ rížiraí yı παιδα φέρτερον πατρός. G.

18 Secundum Arufpicum dicta, vel difputationes, qui Jovem primam, fecundam et tertiam partem cali felum volunt in fulminibus tenere. Vet. Schol. B. Ut Baxterus dedit verba Vet. Schol. ita | edita funt etiam a Fabricio. Sed Cruquianus ita, Juxta arufpicum refponfa, qui Jovem fulminis in celo volunt primam, fecundam, et tertiam tenere. An huc aliquid facit quod apud Serv. ad Æn. 8.427. dicunt Phyfici, de fexdecim partibus cali jaai fulmina? G. Viget, excellit potentia et dig

nitate. Z.

19 Proximos ob ufum fulminis atque ægidis, quibus reliqui cœleftes non erant armati.Quid quod apud Homerum Pallas fecundam

fedem teneat in Gentilium Triade "Ai Zi ri πάτες, ο Αθηναίη & Απολλον; Β. Ultra etiam progreditur Hefiodus Theog. 896. "Ion ixecav zazel μíros, & świągova 68λn, quam Jupiter ex Metis conjugis utero exemptam fuo inferuerit ideo, ut fibi indicaret bonum et malum. G.

|

[ocr errors]

21 Hiulca videtur Bentlciana Distinctio poft Praliis audax, et verfum facit delumbem. B. Praliis audax retrahi ad Pallada vult Bentleius, quem alii fequuntur. Sed fic poft majus et longe auguftius elogium Palladis fubjicietur minutum comparatione, et Bacchus folo nomine indicabitur, qui audaciam non folo adverfus gigantas prælio, fed præfertim expeditione Indica declaravit. Bacchi non minus quam Martis epitheton ivvákov ex Macrob. Sat. 1. 19. jam attulit Marcilius. Conf. Car. 2. 19. 21. G, 22 Virgo, Diana venatrix. Z.

23 Certa, quæ nunquam aberrat ab eo quod petit. Z.

25 Græca confuetudine pueros pro filiis. Vet. Schol. B. Alciden, Herculem, Alcæi nepotem. Z.

26 Expreffit Homericum, Kásogas' inxidaμov, яž úyadov Пoλvšíúxía. Ant. Muretus.

27 Laus Stella a tempore, nam verno tempore nascitur, quo et nives refolvuntur. Vere novo gelidus canis cum montibus humor Liquitur Virg. Georg. I. 44. Vet. Schol. Verno etiam tempore navigabant. B. Simul alba ftella veris paraphrafis, fi audimus V. S. Sed potius finis tempeftatis cujufcunque hic fignatur, quem adferunt fratres Hellena lucida fidera, ut dixit Od. 1. 3. 2. gemini illi ignes, unde arnges vocantur Caftor et Pollux. Simul hic poni pro fimul ac, facile apparet, ut 1. 4. 17. et 4. 7. 10. Sed an eadem vox notat etiam una? ut indicetur utriufque ftellam f. flammulam fimul et una apparere debere? Sic puto: aliquanto plura dare poffum exempla, ubi eadem vox eodem loco duplicem velut perfonam fuftinet, iis, quæ dedi

[blocks in formation]

31 Nam Sic L. Bos ex MSS.—38 Sic ex MSS. Bentl. Paullum fuperante Pœno al.

in Lex. ruft. v. DUPLEX. Alba fella felix eft, | præfertim ad ferenitatem, hiemes nigra. Singularem pofuit, quod fuam fibi quifque fratrum ftellam habet; ceterum tanto magis voce fimul etiam conjunctionem flammulæ utriufque notari arbitror. G.

29 Agitatus, refolutus. Vet. Schol. Ex nive fcilicet, quæ antea in faxis hærebat. B. Agitatus bumor fpuma eft a fluctibus allifis. Non audiendus hic Vet. Schol. G.

31 Cum alii legant quia, alii Dii, ego cum Vetere Scholiafte retinui quod, quod ille exponit cum. Simplicius etiam nobis videtur quod a Scholiafte ponitur, quod fi voluere, quam Bentleii fic Dii voluere, quod interpretamentum fapit. Cuningamii fic ii voluere vix Latinum eft. B. Puto veterem Schol. qui exponit primam vocem per cum, legisse in libro fuo quom vel quum. Pulchre ita majeftas horum carngwv exprimitur, voluntate fua fola undam comprimentium. G.

34 Superbos, magnificos. Vet. Schol. Tarquinius Prifcus, devielis Hetrufcis, duodecim Hetruriæ Lucumonum fceptra, quæ poftca fafces vocabant, adeptus eft.

35 Tarquin1 fafces in Junii (Bruti confulis) fafces mutari optat Cuningamus: Bentleius pro an Catonis, anne CurtI tentat legere: quod tyrannum laudare apud Romanos, Catonem apud Auguftum, parum conveniat. Sed ne dicamus, utrumque effe contra libros: non probat poeta fuperbiam Tarquinii, ne accufat quidem : fu- | perbi enim fafces funt magnifici, ut pofles Carm. 4. 15. 7. fed memorabilem illam rerum fub Superbo converfionem dignam poeta materiem ait: Catonem nec ipfum, licet aliquamdiu Brutianus, et Pompeianorum amicus, laudat fimpliciter, fed ca ratione mentionem viri fa

[ocr errors]

cit, ut Carm. 2. 1. 24. Quidquid enim de partibus et caufa Catonis fentias nobile certe viri Letum fuit, quod nec Augustus celebrari nollet, qui Catonem ut civem et virum bonum laudavit Macrob. Sat. 2. 4. et Ciceronem legi a fuis nepotibus voluerit, tamquam eloquentem et amantem patriæ virum. Plut. Cic. extr. fuamque Bruto ftatuam relinqui, Plut. Brut. extr. G.

Hoc dicit ut Pompeianis fuis gratificetur. Quo pacto Catonis laus difplicere potuerit Augufto, cum ipfe vellet videri a partibus ftare veteris Reipublicæ, et ab his ad Imperium evectus, et cum Cæfariani magis faverent Marco Antonio, quam Augufto? Subit igitur mirari magnum Bentleium hoc non vidiffe; præcipue vero cum ipfe Pocta Brutianarum effet partium, quas nunquam fub Augufto non laudavit. Apage igitur anne Curti nobile letum. B.

37 M. Æmilius Scaurus vir graviffimus et potentiffimus et Princeps Senatus fuit. Hunc nominat quia et Auguftus Princeps a Senatu falutatus eft. Prudenter vitia fua diffimulavit, ut Auguftus. Hinc legimus apud Juvenalem fictos Scauros. Vid. Salluft. Bello Jugurth.

38 Gratiori dicitur fono Prodigum Paulum, fuperante, Pano, quam Bentleii Prodigum, Pane fuperante, Paulum, quod et a plerifque Codicibus confirmatum video. Prodigi dicuntur proprie, qui bona fua a fe difperdunt, et quafi porro a fe agunt. Vet. Schol. B. Anima magnæ prodi gum Paullum, q. d. parvum, fuavi illa antithefi dicit, quod exemplum Horatianis Oxymoris addere poterat Cuning. Animadv. c. 9. Loquitur autem de Æmilio Paullo, qui in prælio ad Cannas periit. G.

40 Fabricium, quem Pyrrhus magnitudine animi nou minus quam armis fecum certantem

« PreviousContinue »