Page images
PDF
EPUB

SERMONUM

LIBER SECUNDU S.

SATIRA I.

ultra

quibus in Satira videor nimis acer, et
SUNT,
Legem tendere opus: fine nervis altera quidquid
Conpofui pars effe putat, fimilefque meorum
Mille die verfus deduci posse. Trebati,

Quid faciam praefcribe. Quiefcas. Ne faciam, inquis,
Omnino verfus? Aio. Peream male, fi non

Optimum erat; verum nequeo dormire. Ter uncti
Tranfnanto Tiberim, fomno quibus eft opus alto;
Inriguumque mero fub noctem corpus habento,
Aut, fi tantus amor fcribendi te rapit, aude
Caefaris invicti res dicere, multa laborum
Praemia laturus. Cupidum, pater optime, vires
Deficiunt: neque enim quivis horrentia pilis
Agmina, nec fracta pereuntes cufpide Gallos,
Aut labentis equo describat vulnera Parthi.
Attamen et juftum poteras et scribere fortem,
Scipiadam ut fapiens Lucilius. Haud mihi deero,
Cum res ipfa feret: nifi dextro tempore, Flacci
Verba per attentam non ibunt Caefaris aurem ;
Cui male si palpere, recalcitrat undique tutus.
Quanto rectius hoc, quam trifti laedere verfu
Pantolabum fcurram, Nomentanumque nepotem?
Cum fibi quifque timet, quanquam eft intactus, et odit.
Quid faciam? faltat Milonius, ut femel icto

Acceffit fervor capiti, numerusque lucernis.
Caftor gaudet equis; ovo prognatus eodem,
Pugnis. Quot capitum vivunt, totidem studiorum
Millia. me pedibus delectat claudere verba
Lucili ritu, noftrûm melioris utroque.

Ille velut fidis arcana fodalibus olim

Credebat libris; neque, fi male cefferat, ufquam
Decurrens alio, neque fi bene: quo fit, ut omnis
Votiva pateat veluti descripta tabella,

Vita fenis. fequor hunc, Lucanus an Apulus, anceps:
Nam Venufinus arat finem fub utrumque colonus,
Miffus ad hoc, pulsis (vetus est ut fama) Sabellis,
Quo ne per vacuum Romano incurreret hoftis;
Sive quod Apula gens, feu quod Lucania bellum
Incuteret violenta. fed hic ftilus haud petet ultro
Quemquam animantem, et me veluti cuftodiet enfis
Vagina tectus: quem cur diftringere coner,
Tutus ab infeftis latronibus? o pater et rex
Jupiter, ut pereat pofitum rubigine telum;
Nec quifquam noceat cupido mihi pacis! at ille,
Qui me conmorit (melius non tangere, clamo)
Flebit, et insignis tota cantabitur urbe.
Cervius iratus leges minitatur et urnam;
Canidia Albuci, quibus eft inimica, venenum;
Grande malum Turius, fi quis fe judice certet.
Ut, quo quifque valet, fufpectos terreat; utque
Imperet hoc Natura potens, fic conlige mecum.
Dente lupus, cornu taurus petit ; unde, nifi intus
Monftratum? Scaevae vivacem crede nepoti
Matrem ; nil faciet fceleris pia dextera (mirum

Ut neque calce lupus ́quemquam, neque dente petit bos)
Sed mala tollet anum vitiato melle cicuta.

Ne longum faciam; feu me tranquilla fenectus

Nam, difplofa fonat quantum vefica, pepedi
Diffiffa nate ficus: at illae currere in urbem.
Canidiae dentes, altum Saganae caliendrum
Excidere, atque herbas, atque incantata lacertis
Vincula, cum magno rifuque jocoque videres.

SATIRA IX.

IBAM forte Via Sacra (ficut meus eft mos)
Nefcio quid meditans nugarum, totus in illis:
Adcurrit quidam notus mihi nomine tantum;
Adreptaque manu, Quid agis, dulciffime rerum ?
Suaviter, ut nunc eft, inquam; et cupio omnia quae vis.
Cum adfectaretur, Numquid vis? occupo: at ille,
Noris nos, inquit; docti fumus. Hic ego, Pluris
Hoc, inquam, mihi eris. mifere difcedere quaerens,
Ire modo ocius, interdum confiftere, in aurem
Dicere nefcio quid puero. cum fudor ad imos
Manaret talos; O te, Bolane, cerebri
Felicem, aiebam tacitus. cum quidlibet ille
Garriret, vicos, urbem laudaret; ut illi
Nil refpondebam: Mifere cupis, inquit, abire,
Jamdudum video: fed nil agis; ufque tenebo:
Perfequar. hinc quo nunc iter eft tibi? nil opus eft te
Circumagi: quendam volo vifere non tibi notum ;
Trans Tiberim longe cubat is, prope Caefaris hortos.
Nil habeo quod agam, et non fum piger; ufque fequar te.
Demitto auriculas, ut iniquae mentis asellus,
Cum gravius dorfo fubiit onus. incipit ille:
Si bene me novi, non Vifcum pluris amicum,
Non Varium facies: nam quis me fcribere plures,
Aut citius poffit verfus? quis membra movere
Mollius? invideat quod et Hermogenes, ego canto,

[ocr errors][ocr errors]

Interpellandi locus hic erat. Eft tibi mater,

Cognati, queis te falvo eft opus? Haud mihi quifquam:

Omnes conpofui. Felices! nunc ego resto.

Confice: namque inftat fatum mihi triste, Sabella
Quod puero cecinit divina mota anus urna :

"Hunc neque dira venena, nec hofticus auferet enfis,

[ocr errors]

Nec laterum dolor, aut tuffis, nec tarda podagra: “Garrulus hunc quando confumet cunque: loquaces, "Si fapiat, vitet, fimul atque adoleverit aetas. Ventum erat ad Veftae, quarta jam parte diei Praeterita et cafu tunc refpondere vadato Debebat; quod ni feciffet, perdere litem.

Si me amas, inquit, paullum hic ades. Inteream, fi
Aut valeo ftare, aut novi civilia jura:

Et propero, quo fcis. Dubius fum quid faciam, inquit;
Tene relinquam, an rem. Me fodes. Non faciam, ille:
Et praecedere coepit. ego (ut contendere durum
Cum victore) fequor. Maecenas quo modo tecum?
Hinc repetit. paucorum hominum, et mentis bene fanac.
Nemo dexterius fortuna eft ufus: haberes
Magnum adjutorem, poffet qui ferre fecundas,
Hunc hominem velles fi tradere: dispeream, ni
Summoffes omnes. Non isto vivimus illic,

Quo tu rere, modo: domus hac nec purior ulla eft,
Nec magis his aliena malis: nil mî officit unquam,
Ditior hic, aut eft quia doctior: eft locus uni-
cuique fuus. Magnum narras, vix credibile. Atqui
Sic habet. Accendis, quare cupiam magis illi
Proximus effe. Velis tantummodo, quae tua virtus,
Expugnabis: et eft qui vinci poffit; eoque
Difficiles aditus primos habet. Haud mihi deero:
Muneribus fervos corrumpam: non, hodie si
Exclufus fuero, desistam; tempora quaeram ;

Expectat; feu Mors atris circumvolat alis;
Dives, inops; Romae, feu Fors ita jufferit, exul;
Quifquis erit vitae, fcribam, color. o puer, ut fis
Vitalis metuo; et majorum ne quis amicus

Frigore te feriat. Quid? cum eft Lucilius aufus
Primus in hunc operis conponere carmina morem,
Detrahere et pellem, nitidus qua quifque per ora
Cederet, introrfum turpis; num Laelius, aut qui
Duxit ab oppreffa meritum Carthagine nomen,
Ingenio offenfi? aut laefo doluere Metello?
Famofifque Lupo cooperto versibus? atqui
Primores populi adripuit populumque tributim;
Scilicet uni aequus Virtuti atque ejus amicis.
Quin, ubi fe a vulgo et fcena in fecreta remorant
Virtus Scipiadae et mitis fapientia Laeli;

Nugari cum illo, et discincti ludere, donec
Decoqueretur olus, foliti. quidquid fum ego, quamvis
Infra Lucili cenfum ingeniumque; tamen me

Cum magnis vixiffe invita fatebitur ufque
Invidia; et fragili quaerens inlidere dentem,
Offendet folido: nifi quid tu, docte Trebati,
Diffentis. Equidem nihil hinc diffingere poffum.
Sed tamen ut monitus caveas, ne forte negoti
Incutiat tibi quid fanctarum inscitia legum :
Si mala condiderit in quem quis carmina, jus eft
Judiciumque. Efto, fi quis mala: fed bona fi quis
Judice condiderit laudatur Caefare. fi quis
Opprobriis dignum laceraverit, integer ipfe,
Solventur rifu tabulae: tu miffus abibis.

« PreviousContinue »